وستروس اولین مرجع فارسی نغمه ای از یخ و آتش
در نمایشگاه کتاب متوجه شدیم مجموعه کمیک های دانک و اگ ترجمه شده اند و جلد اول آن یعنی «شوالیه ی پرچین خواب» توسط نشر ماناکتاب چاپ شده است. تصمیم گرفتیم با مترجم این اثر سرکار خانم سپیده حبیبی گفتگو کنیم و تجربیات و نظر های ایشان را با شما به اشتراک بگذاریم.
سلام. در ابتدا تشکر می کنم از زمان ارشمندی که برای پاسخگویی به سوالات علاقه مندان به دنیای نغمه ای از آتش و یخ میگذارید.
برای شروع ممنون میشیم اگه لطف کنید و بیوگرافی مختصری از خودتون رو برای ما شرح بدید.
ضمن تشکر از شما، سلام میکنم به تمام طرفداران دنیای مارتین.
من سپیده حبیبی هستم، متولد تهران سال ۱۳۶۹٫ همین ۴ سال پیش مدرک لیسانسم در رشته ی ادبیات و زبان فرانسه رو گرفتم و از اون موقع به بعد در زمینه ی ترجمه (اکثراً داستانهای انگلیسی) مشغول به فعالیت شدم.
۱) از چه راهی با مارتین و دنیایی که خلق کرده آشنا شدید؟
راستش اول با دیدن سریال بازی تاج و تخت با این دنیا آشنا شدم، اونم بعد از یکی دو سال پافشاری برای ندیدن سریال چون من معمولاً با سریال دیدن میونه خوبی نداشتم. ناگفته نمونه که الان وضعیت خیلی فرق میکنه!
۲) آیا کتاب های نغمه ای از آتش و یخ رو خوندید؟ به کدوم بخش بیشتر علاقه داشتید؟
انتخابش یکم برام سخته چون همه ی کتابها عالی هستند. اما میتونم بگم «بازی تاج و تخت» و همینطور «نبرد پادشاهان» خیلی منو درگیر خودشون کردند.
۳) شخصیت های محبوب شما در داستان نغمه (بازی تاج و تخت و …) چه کسانی هستند؟ شخصیت ها منفور چه طور؟ همین تقسیم بندی رو برای خاندان ها هم به ما بگید.
شخصیتهای محبوب من دنریس تارگاریان، تیریون لنیستر و برین از تارث هستند.
از شخصیتهای منفور، میتونم جافری و رَمزی رو نام ببرم چون بدون داشتن هیچ دلیلی ذاتاً ظالم و سرکش هستند.
خاندان مورد علاقه ی من خاندان تارگاریان هستن.
و خاندان منفور، خاندان بولتون.
۴) چه عاملی باعث شد که به کتاب های کمیک علاقه مند بشید؟
فکر میکنم دلیل اصلیاش عطش سیری ناپذیرم در قبال کتابهای مورد علاقه ام بود. خوندن رمان و دیدن فیلم از اونها برام کافی نبود و دوست داشتم به هر نحوی که شده بیشتر و بیشتر توی دنیای اون کتابها سر کنم.
۵) چه جوری با مجموعه ی دانک و اگ (شوالیه ی هفت پادشاهی) آشنا شدید و تصمیم گرفتید که کمیک اون رو ترجمه کنید؟
انتشارات ماناکتاب بود که منو با این مجموعه آشنا کرد و وقتی پیشنهاد ترجمه اش رو بهم دادند، نمیدونستم باید از خوشحالی چی کار کنم!
۶) در مورد تلفظ اسامی بهمون بگید. آیا در روند ترجمه به مشکلی برخورد کردید؟
مسلماً همینطوره. البته به لطف مجموعه «بازی تاج و تخت» با بعضی از اسامی آشنایی داشتم، اما موقع هایی بود که به اسم جدیدی برمیخوردم و از تلفظش مطمئن نبودم، برای همین به یوتیوب میرفتم و سرچ میکردم: «pronunciation of…» و معمولاً مشکلم سریع حل میشد. به مشکلات دیگه ای هم برخورد میکردم که برای حلشون به سایت westeros.org – a wiki of ice and fire مراجعه میکردم.
۷) بهترین دیالوگی که در این مجموعه ترجمه کردید چی بوده و چه شخصیتی اون رو گفته؟
جناب آرلان به نوچه اش، دانک گفت: «دانک، شوالیه های پرچین خواب شریفترین شوالیه ها هستن. شوالیه های دیگه خدمت لردهایی رو میکنن که اونها رو نگه میدارن و بهشون زمین میدن؛ اما ما هر کجا که بخوایم خدمت میکنیم، خدمت کسانی رو میکنیم که باهاشون هم عقیده ایم. همه ی شوالیه ها قسم میخورن که از آدمهای ناتوان و بیگناه محافظت کنن، اما به گمونم فقط ماییم که به این عهد به بهترین نحو وفاداریم.»
۸) بازیگر های محبوبتون در سریال بازی تاج و تخت چه کسانی هستند؟ چه بازیگری تونسته به بهترین شکل نقشش رو ایفا کنه؟
جالبه که بگم به نظر من بازیگرهای محبوب سریال کسانی هستن که نقش منفورترین شخصیتها رو بازی کردن. مثل ایوان رِئون بازیگر رَمزی، لینا هیدی بازیگر نقش سِرسی و همینطور جک گلیسون بازیگر نفش جافری؛ چون واقعاً یه کاری کردن که مردم از اون شخصیتها متنفر شدن، برای همین به نظرم بازیگرهای خیلی قابلی هستند.
۹) آیا از کیفیت کار سریال راضی هستید؟ به نظرتون موفقیت سریال چه تأثیری در موفقیت و فروش کتاب های این مجموعه داشته؟
بله راضی هستم. در واقع این سریال اولین سریالی بود که تا آخرش منو کشوند و کاری کرد که همه ی قسمتها رو بیصبرانه و پشت هم در طول دو هفته ببینم. مسلماً در فروش کتابها هم تاثیر خیلی بالایی داشته، چون بیشتر مردم اول سریال رو دیدن و بعد کنجکاو شدن که برن و کتابها رو هم بخونن.
۱۰) به نظرتون بزرگ ترین نقطه ی قوت و بزرگ ترین نقطه ی ضعف سریال و البته خود مجموعه ی نغمه چیه؟
به نظرم اینکه در داستان هر شخصیتی هم بُعد مثبت داره و هم منفی، بزرگترین نقطه ی قوت سریاله، چون دقیقاً دنیای واقعی همینطوره و هیچکس نه کاملاً بده و نه کاملاً خوب و مارتین خیلی ماهرانه دنیای فانتزی رو واقع گرایانه نشون داده. در مورد نقطه ی ضعف چیزی به ذهنم نمیرسه.
۱۱) اگر ممکنه برامون توضیح بدید که چطور به کار ترجمه علاقه مند شدید و تصمیم گرفتید که مترجم بشید؟
من همیشه دختر رویایی ای بودم. از بچگی (سنین ۱۲، ۱۳ سالگی) عاشق کتاب خوندن بودم و از اونجایی که آدم درونگرایی بودم، بیشتر وقتم رو با کتاب خوندن میگذروندم. یادم میاد اولین کتابی که خوندم، «نه تر نه خشک» نوشته ی هوشنگ مرادی کرمانی بود و از اون موقع بود که معتاد کتاب شدم، مخصوصاً کتابهای فانتزی. برای همین تصمیم گرفتم مترجم بشم که حتی تو سنین بزرگسالی هم بتونم وقت بیشتری رو با کتاب و داستان و رویا بگذرونم.
۱۲) به جز مجموعه کمیک دانک و اگ چه آثار دیگری رو ترجمه کردید؟
جلد دوم مجموعه ی دانک و اِگ به نام پیمان شوالیه، کُمیک هابیت یا آنجا و بازگشت دوباره، مجموعه کُمیک های هرکول پوآرو (شامل ۲۰ کُمیک بوک)، دو کُمیک از ادگار آلن پو، دو کمیک آرتمیس فاول، کُمیک جِین ایر و … که همه ی اینها توسط انتشارات ماناکتاب چاپ شدند.
۱۳) آیا با سایت وستروس آشنا بودید؟ و در روند ترجمه هیچ وقت پیش اومد که از اطلاعات ویکی وستروس استفاده کنید؟ خوشحال میشیم که نظرها و انتقادات شما رو در مورد سایت وستروس و فعالیت هاش بدونیم.
بله با سایت شما (westeros.ir) آشنایی داشتم اما در روند ترجمه بیشتر به سایت (westeros.org) سر میزدم. به نظرم سایتتون بسیار مفرح و درست مناسب کسانی هست که به این دنیا علاقه ی شدیدی دارن، مثل خودم.
۱۴) آیا به جز این مجموعه به کتاب ها و مجموعه های دیگر فانتزی هم علاقه دارید؟
از علاقه گذشته، بهتره از کلمه ی ایمان استفاده کنم؛ مخصوصاً در مورد آثار استاد بزرگ، آقای جی.آر.آر تالکین. مجموعه ی فانتزی مورد علاقه ی من مجموعه ی ارباب حلقه هاست جوری که هر کدوم از کتابها (چه فارسی و چه انگلیسی) رو بیشتر از بیست بار خوندم. به کتاب سیلماریلیون و کلاً همه ی کتابهای تالکین علاقه ی خیلی زیادی دارم.
از کتابهای مورد علاقه ی دیگه ام میتونم از مجموعه ی هری پاتر، مجموعه ی نبرد با شیاطین، مجموعه ی کوهستان خون آشام ها، مجموعه ی حماسه کرپسلی، دراکولای برام استوکر، و همینطور مجموعه ی خون آشام نوشته ی آنه رایس یاد کنم.
۱۵) اگر ممکنه در مورد فعالیت های دیگرتون در در زمینه ی ادبیات و مخصوصا ادبیات فانتزی به ما بگید.
در حال حاضر در این زمینه فعالیت دیگه ای غیر از مترجمی ندارم.
۱۶) چه فعالیت های جانبی دیگری دارید؟
به غیر از ترجمه، علاقه ی زیادی به آشپزی کردن هم دارم و از اونجایی که فقط در زمینه ای که بهش علاقه دارم میتونم شغلی واسه خودم دست و پا کنم، تجارت فینگرفود رو هم شروع کردم که اتفاقاً با تقلید از کتاب هابیت، اسمش رو گذاشتم فینگرفودِ هابیتون!
۱۷) صحبت پایانی؟
اول تشکر میکنم از شما برای این مصاحبه و کمک به فرهنگ کتابخوانی که این روزها شاهد کاهش چشمگیرش هستیم. و بعد تشکر میکنم از همه ی کسانی که این مصاحبه رو خوندن. امیدوارم بتونیم همه ی ما علاقه مندان به کتاب و دنیای فانتزی، دست در دست هم زندگی رو شیرین تر و مردم رو خوشحال تر کنیم.
در پایان باز هم از وقتی که برای پاسخ گویی به این سوالات گذاشتید تشکر می کنم و امیدوارم در ادامه ی مسیر زندگی موفق باشید.
